رساله طراحی پردیس مسکونی با نگاهی بر هندسه اصیل معماری اسلامی

farsdocadmin 1396-05-08

33 خواندن این مطلب 2 دقیقه زمان میبرد

کد محصول:M25

چکیده:

در هر فضا و کالبدی که انسان جهت سکونت انتخاب می کند، نیازمند شکل گیری عرصه هایی محرم، امن و آرام است و بر همین اساس است که اصل محرمیت از دیرباز تاکنون شهرسازی و معماری اسلامی را مورد تاثیر خویش قرار داده است. خانه به عنوان نخستین مکانی که قرار است انسان را تربیت کند؛ بایستی کالبدی عملکردگرا در جهت رفع نیازهای مادی و معنوی انسان و سازگار با هویت او باشد. این کالبد، تنها بر اساس سازمان فضاهای داخلی اش شکل نمی گیرد؛ بلکه پدیده ای فرهنگی خمیر مایه اصلی آن است. فعالیتهای انسانیِ داخل خانه است که شکل کالبد و مفهوم واقعی آنرا بعنوان کاشانه به او میدهد. کاشانه مکان امنی هست که آسایش، انتظارات و توقعات انسان را تأمین می کند و هویت او را به نمایش می گذارد؛ لذا آدابی که در محیط خانه وجود دارد، فرآیندی است که می تواند خانه را به کاشانه تبدیل کند.در گذشته به دلیل افقی بودن سازمان خانه ها در کنار یکدیگر با مفاهیمی همچون: کوچه و محله رو به رو بودیم؛ درحالیکه اکنون این مفاهیمی جای خود را به طبقه و بلوک داده اند. بنابراین سازمان خانه ها از حالت افقی به حالت عمودی تبدیل شده است و مفهومی تازه به نام مجتمع مسکونی شکل گرفته است. از این رو طراحی مجتمع مسکونی مستلزم آن است که به گونه ای باشد تا ضمن تعدد واحدهای همسایگی، چه از لحاظ سلسله مراتب خارجی و چه از لحاظ عرصه بندی داخل خانه، آرامش و رضایتمندی ساکنین را نیز فراهم آورد.برای بیان دقیق تر مسئله ابتدا مفهوم محرمیت در معماری را بررسی می کنیم. مراد از محرمیت در فضای معماری کالبد دادن به فضا بگونه ای است که دارای حریم از دو جنبه کالبدی و معنایی باشد. حریم داشتن در حوزه کالبد فضایی بیشتر متمرکز بر اصولی است که امنیت فضا را تشکیل می دهد و در حوزه معنایی ویژگی هایی است که حرمت و ارزش را برای فضای معماری به ارمغان آورَد.طبق مطالعات صورت گرفته، یکی از راهکارهای ایجاد امنیت فضایی، کنترل و نحوه شکل گیری ارتباطات فضایی خانه می باشد. همان طور که در خانه های سنتی ایرانی ارتباطات موجود بین فضاهای خانه با استفاده از فضاهای جانبی (بینابینی) همچون دالان و یا حیاط مرکزی، قابل کنترل بوده، که به دنبال آن این ارتباطات فضایی موجود در خانه های سنتی ایران، موجب حفظ حریم فضاهای خصوصی و در نتیجه امنیت فضایی را به دنبال دارد.جهت رسیدن به خانه ای مطلوب در قالب مجتمع مسکونی بایستی شاخص های محرمیت در معماری سنتی ایران را شناخت و در جهت خلق کالبدی با این شاخص ها از اصولی همچون: رعایت سلسله مراتب فضایی، وحدت، تضاد و تباین فضایی و مقیاس و تناسب در طراحی فضاهای داخلی، عرصه بندی خانه و سازمان دهی خانه ها در طبقات و بلوک های همسایگی استفاده نمود.خانه به عنوان اولین نهاد فرهنگی و آموزشی جامعه متأسفانه امروزه تبدیل به سکونتگاهی راکد برای انسان مدرن شده است و مکانی که انسان دیگر هویت اش را در خانه خود نمی بیند. مسئله حاضر تلاشی است در جهت بازگرداندن هویت واقعی انسان به او در قالب مفهومی نو به نام مجتمع مسکونی.در این راستا سعی بر این است که با توجه به مسائل ذکر شده و رعایت اصول طراحی و همچنین با درنظر گرفتن نکات حائز اهمیت در ایجاد حریم و با استفاده از عناصر معماری، مجتمع مسکونی طراحی گردد تا با فرهنگ و هویت ایرانی مردم، همسوتر و هماهنگ تر باشد تا این امر موجب ایجاد آسایش و آرامش ساکنین و در نتیجه احیای گوشه ای از هویت گمشده ایرانی در خانه های امروزی گردد.سایت و منطقه جهت طراحی،محوطه مجتمع مسکونی متروکه ای واقع در جاده ائل گلی در نظر گرفته شده است.